Dünya Emzirme Haftası: 1-7 AĞUSTOS

DÜNYA HABERLERİ

Dünya Emzirme Haftası: 1-7 AĞUSTOS

Toplum24 / ALMANYA (Makale: 2 Ağustos 2023)

Prof. Dr. Serpil Uğur BAYSAL Yazıyor:

Dünya Emzirme Haftası: 1-7 AĞUSTOS

Emzirmeyi korumak, teşvik etmek, desteklemek paylaşılması gereken bir sorumluluktur.

Ninni ninni ninnice

Bol soğanlı börülce

Uyusun oğlum ninni

Südüm içsin doyunca

Balıkesir Ninnisi

Dünya Emzirme Haftası (World Breastfeeding Week), 2016 yılından beri dünya çapında emzirmenin yararlarını vurgulayan bir kutlama ve farkındalık kampanyasıdır. Bu hafta, “Innocenti Deklarasyonu”nun yıldönümününde her yıl 1-7 Ağustos'ta kutlanmaktadır. Ancak, bazı ülkeler kutlamalarını yılın farklı zamanlarında düzenler. Örneğin, “Emzirme Haftası Etkinliği” Türkiye’de Ekim ayının ilk haftasında yapılmaktadır.

1. Uluslararası Emzirme Gerçeği Kongresi ve 6. Ulusal Emzirme Sempozyumu ve Çalıştayı, “Emzirme Yaşamın Gerçeği” sloganıyla 2019 Güzü’nde TC Sağlık Bakanlığı, ve Emzirme ve Anne Sütü Gönüllüleri (Temas) Derneği ile işbirliği içinde, Hacettepe Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. S. Songül Yalçın’ın başkanlığında Ankara’da düzenlenmişti.

Emzirme, çocuk sağlığını ve sağkalımını garanti altına alan en etkin yollardan biridir. Oysa günümüzde, emzirmeye ilişkin küresel gerçekler aşağıdaki gibidir:

Ülkelerin ulusal yasaları, beş yüz milyondan fazla çalışan kadına temel annelik koruması sağlamamaktadır.

Ülkelerin sadece % 20si işverenlerin çalışanlarına emzirme ya da süt sağma için ücretli aralar ve olanaklar sağlaması koşuluna sahiptir.

Altı aylıktan küçük bebeklerin yarısından azı sadece anne sütü ile beslenebilmektedir.

Beş çocuktan üçü yaşamın ilk saatinde emzirilememektedir!

Yaşamın ilk iki yılında tüm çocuklar en iyi biçimde emzirilebilirse yılda bir milyona yakın çocuğun ölümü önlenebilir.

Anne sütü ile beslenmeye emzirme ile doğumdan hemen sonra başlanması, emzirmenin devamlılığının sağlanabilmesi ve emzirme oranlarının artırılabilmesi için çok önemlidir. Bu amaçla, UNICEF tarafından “Bebek Dostu Hastane” kriterleri belirlenmiştir.

ANNE SÜTÜNÜN ÖZELLİKLERİ VE EMZİRMENİN YARARLARI

Anne sütü hazır bir besindir, ayrıca hazırlanmasına gerek yoktur.

Güvenlidir, temizdir, ücretsizdir.

Her annenin sütü (her memelinin sütü) kendi bebeğine özeldir. Sütün yapısı, bebekten gelen uyarılarla sürekli değişmektedir. Anne sütü, bebekler için ideal bir besindir.

Anne sütü, her besin maddesini içermektedir.

Sindirim sistemi tarafından kolayca emilir.

Bağışıklığı düzenler. Yaygın görülen pek çok çocukluk çağı hastalığına karşı koruma sağlayan antikorlar ve pek çok koruyucu faktör içermektedir.

Solunum yolu hastalıklarından, ishalli hastalıklardan, alerjiden korur. Emzirilen bebeklerde ve küçük çocuklarda kulak iltihabı, idrar yolu iltihabı, menenjit daha az görülmekte, hastaneye yatış ve bebek ölüm oranları düşmektedir.

Bebeği tek başına anne sütü ile beslerken, sıvı kaybına yol açan ishal gibi hastalıkların dışında su vermeye gerek yoktur.

Emzirme ile sevgi hormonu olarak da bilinen Oksitosin salgısı artar, anne- çocuk bağını güçlendirir.

Anne sütü, yaşamın ilk aylarında (ilk altı ay) bebeğin gereksinim duyduğu enerjiyi ve tüm besin maddelerini sağlar; yaşamın ikinci altı ayında da çocuğun besin gereksinimlerinin en az yarısı emzirme ile sağlanabilir.

Emzirilen çocuklarda bilişsel gelişimin daha iyi olduğu, zeka testlerinde daha başarılı oldukları gösterilmiştir.

Emzirilen çocukların fazla tartılı ya da şişman olma olasılıkları daha azdır. Sonraki yıllarda şeker hastalığına, metabolik sendroma, kalp-damar hastalıklarına, kansere, otoimmün hastalıklara (Tip 1 Diyabet, Çölyak Hastalığı gibi) daha az yatkındırlar.

Emziren kadınlarda doğum sonrası depresyon, meme ve yumurtalık kanseri riski, menopoz döneminde osteoporoz (kemik erimesi) riski daha azdır.

Doğumdan sonra ilk altı ay bebeği tek başına ve yeterli sıklıkta anne sütü ile besleme, henüz adet kanamaları başlamamışsa %98 oranında anneyi gebelikten korur.

Emziren annede rahim daha kolay eski haline döner, daha kolay tartı verilir.

Emzirme ile, sağlık harcamalarında düşüş, kutu, şişe gibi çevresel atıklarda azalma sağlanabilir.

ANNE SÜTÜ İLE KİMLER REKABET EDİYOR?

Anne sütü muadillerinin uygun olmayan pazarlanması, emzirme oranlarını ve emzirme süresini iyileştirme çabalarını zayıflatmaktadır. İlk formula (formül süt) 1867 yılında Nestle tarafından üretilmiştir. 1981’de “Uluslararası Mama Kodu” oluşturularak ticari bebek mamalarının tanıtımına ve mama endüstrisinin sponsorluğuna sınır getirilmiştir.

Bebek formül sütlerinin reklamı yapılmamalıdır! Pediyatri dernekleri, bebek besin endüstrisinden sponsorluk almayı durdurmalıdır. Buna karşın, anne sütünün ve emzirmenin reklamının yapılabilmesinin yolları aranmalı ve uygulanmalıdır.

SALGIN, GÖÇ, DOĞAL AFETİN EMZİRMEYE ETKİSİ

Son kırk yılda, dünya çapında emzirmenin yaygınlığında yüzde 50'lik bir artış kaydedilirken COVID-19 Pandemisi, göçler ve doğal afetler bu kazanımların kaybına yol açmıştır. Birçok ülkede salgın, emzirme destek hizmetlerinde önemli aksamalara neden olurken, gıda güvensizliğini ve yetersiz beslenme riskini artırmıştır. Bu durum, göçler ve doğal afetler için de geçerlidir.

EMZİRMENİN KORUNMASI: PAYLAŞILMASI GEREKEN BİR SORUMLULUK

Bu sorumluluk, aşağıdaki unsurları içermektedir:

Anneler ve bebekler için emzirme dostu ortamlara öncelik verilmelidir.

Anneleri, bebek maması endüstrisi tarafından yapılan pazarlama uygulamalarından korumak için oluşturulan “anne sütü muadillerinin uluslararası pazarlama kodu”nun hükümetler, sağlık çalışanları ve endüstri tarafından tam olarak uygulanması sağlanmalıdır.

Sağlık çalışanlarının, bebek dostu hastane girişimi ve emzirme danışmanlığı gibi küresel çabalar dahil olmak üzere, anneleri emzirmek için etkili bir şekilde desteklemek üzere gereksinim duydukları kaynaklara ve bilgilere sahip olmaları sağlanmalıdır.

İşverenlerin, annelere emzirmek için gereksinim duydukları zamana ve alana izin vermeleri, daha uzun süre ücretli doğum izni (en az 18 hafta, daha iyisi altı ay ya da üzerinde) ile ücretli anne- baba izni, uygun ücretle nitelikli çocuk bakımına erişim sağlanmalıdır.

Tarihte ve mitolojide anne sütü ve emzirme ile ilgili bazı ilginç öyküler vardır. Toplumlar tarafından kutsal sayılan anne sütü ve emzirme teması tarih öncesi çağlardan başlayarak resim, heykel, fotoğrafçılık başta olmak üzere pek çok sanat eserine konu olmuştur. Picasso'nun neoklasik dönemine ait ''Maternity = Annelik'' tablosu bunun en güzel örneklerinden biridir.

SONUÇ: HER YENİDOĞAN BEBEĞİN, DOĞUMDAN HEMEN SONRA BAŞLAYARAK İLK ALTI AYDA TEK BAŞINA, DAHA SONRA TAMAMLAYICI BESİNLERLE BİRLİKTE İKİ YIL YA DA DAHA FAZLA SÜREYLE ANNE SÜTÜ İLE BESLENMESİ BEBEĞE, ANNEYE, AİLEYE VE TOPLUMA ÖNEMLİ KATKILAR SAĞLAMAKTADIR. EMZİRMENİN KORUNMASI, TEŞVİKİ VE DESTEKLENMESİ SORUMLULUĞU BENİMSENMELİ VE PAYLAŞILMALIDIR.

#breastfeeding

#worldbreastfeedingweek2023

Prof. Dr. Serpil Uğur BAYSAL Yazdı.

Toplum24 / ALMANYA (Makale: 2 Ağustos 2023)