AB, Yapay Zekayı Yakın Takibe Aldı

AVRUPA HABERLERİ

AB, Yapay Zekayı Yakın Takibe Aldı

Avrupa Birliği (AB) son aylarda hızla yaygınlaşan yapay zeka teknolojilerine koruyucu ve düzenleyici kurallar getirmeye hazırlanıyor.
"AB Yapay Zeka Yasası" ismini taşıyan ve küresel çapta ilk kez bu alanda en kapsamlı hukuki düzenlemeler öngören yasa tasarısı, Haziran ayı ortasında Avrupa Parlamentosu'nun gündeminde yer aldı. Metin üreticisi, sohbet robotu ChatGPT'yi piyasaya süren OpenAI şirketinin CEO'su Sam Altman, Almanya ziyareti sırasında bu düzenlemelere işaret ederek "aşırı regülasyon" uyarısı yaptı.
Hatta yeni düzenlemelerin kendilerine uymaması durumunda Avrupa'daki faaliyetlerine son verme tehdidinde bulunan Altman, daha sonra "elbette ayrılmak gibi bir planımız yok" diyerek söylemini yumuşattı, geri adım attı.
Sam Altman çok aranan, yapay zeka dünyasında ağırlığı olan bir isim. Hatta Berlin'de, Alman Şansölyesi Olaf Scholz tarafından bile kabul edildi.
OpenAI CEO'su Altman, ilkesel olarak yapay zeka için kurallar öngörülmesini olumlu bulduklarını söylemekle birlikte, "Ama bizim netliğe ihtiyacımız var" dedi. Avrupa Parlamentosu'nun Sosyal Demokrat milletvekili René Repasi, OpenAI ya da ana şirketi Microsoft tarafından yürütülen üst düzey bu lobi faaliyetleri ve uyarılara oldukça sakin yaklaşıyor.
Avrupa pazarının, yapay zeka sağlayıcıları için "görmezden gelinemeyecek kadar cazip" olduğuna vurgu yapan Repasi, "Yapay zekasını burada satmak isteyen herkes standartlarımıza uymak zorunda" görüşünü aktardı. ABD Kongresi'nin de bu konuyla ilgili düzenlemelere gitmeye hazırlandığını, Amerikalı kongre üyeleriyle de iletişimde olduklarını anlatan Repasi, "Nihayetinde anlamlı standartlar oluşturmak istiyoruz, hedefimiz karşılıklı olarak rekabete girmek değil” diye konuştu.
Avrupalı parlamenter, Amerikan teknoloji şirketlerinin çok fazla sermayeye, muazzam miktarda veriye ve sonuna kadar savunmak istedikleri üstünlüğe sahip olduklarına dikkat çekerken, "Bu kadar çok teknoloji devinin ABD'de yerleşik olması, daha büyük inovasyonun nerede olduğuyla ilgili bir konu değil. Bu daha çok tekelcilerin faaliyet gösterdiği, bozuk pazar koşullarıyla ilgili bur durum" sözlerini kaydetti.
René Repasi, ayrıca AB'nin kabul etmeye hazırlandığı yeni kuralların, Avrupa'daki nitelikli start-up'ların yapay zekayı daha da geliştirmesine engel olmayacağının da altını çizdi.

Karşı Uyarılar
Google'ın eski çalışanı ve yapay zekanın öncülerinden Geoffrey Hinton, son zamanlarda verdiği röportajlarda, geliştirilmesinde önemli rol oynadığı bu teknoloj
lerin oluşturabileceği tehlikeler konusunda uyarılarda bulundu.
Yakın bir gelecekte üretken yapay zekanın, bu teknolojileri üreten insanlardan daha gelişmiş bir zekaya sahip olabileceğine işaret eden Hinton, ayrıca bu teknolojilerin işgücü piyasasında yol açması muhtemel değişimin de öngörülemez olduğunu kaydetti.
Bu sistemlerin yaratıcıları ile Microsoft ve Google yöneticileri, yapay zeka uygulamalarının artık nasıl işlediğini tam olarak bilmediklerini de itiraf ettiler.
Twitter'ın sahibi Elon Musk'ın da aralarında bulunduğu araştırmacılar ve girişimciler yazdıkları açık bir mektupta, yapay zekanın gelişimine sınırlar koymak için yıl sonuna kadar beklenmesi çağrısında bulundular.
AB ise, iki yıldır hazırlıkları süren yasa ile olası risk ve tehlikeleri önlemek istiyor.

Avrupa Yasası
Ne Öngörüyor?
AB yasasının yürürlüğe girmesi zaman alacak, hatta 2025 yılının başını bulabilir, deniyor. Yürürlüğe girebilmesi için Avrupa Parlamentosu'nun onayının ardından, 27 üye ülkenin de tek tek onayı gerekecek.
Bu arada yeni yasa, Avrupa'da riskli yapay zeka uygulamaları satmak isteyenlere karşılanması gereken zorlu yükümlülükler getirecek. Ayrıca bu şirketler ürünleri için risk yönetimi oluşturmak zorunda olacak.
Verileri kullanılan kişilere, bu verilerinin hangi amaçlarla kullanıldığını bildirme zorunluluğu getirilecek.
Almanya'da da ilgili kurumlar, Alman Federal Bilgi Güvenliği Ofisi ve Fraunhofer Enstitüsü, yapay zeka uygulamaları için özel bir sertifikayı yürürlüğe koymayı değerlendiriyor. Tıpkı bir otomobilin TÜV'e gitmesi gerektiği gibi, yapay zekanın da, denetçiler tarafından teknik olarak sertifikalandırılması düşünülüyor. Böylelikle, şöförsüz araçlara ya da tıp alanında, örneğin ameliyatlar yapacak robotlara da güven tesis edilebilecek.
(Haber: Fahri ERFİLİZ)