BILT’in Yeni Oyunu: "DEĞİRMEN"

KÜLTÜR SANAT

BILT’in Yeni Oyunu: "DEĞİRMEN"

Toplum24 / ALMANYA (Haber: 21 Temmuz 2023)

BILT’in Yeni Oyunu: "DEĞİRMEN"

Zana Kılıç’ın yazdığı, Ayşe Emel Mesci’nin yönettiği “Değirmen” adlı oyun, yakın bir gelecekte Türk tiyatro dünyasında önemli iz bırakmayı hedefliyor.

Çağdaş Türk tiyatro yazarlarının yeni oyunlarını desteklemeyi ve sahnelemeyi hedefleyen Bilkent International Laboratory Theatre (BILT), yeni oyunu Değirmen’le önemli bir projeye imza atmışa benziyor.

Bilkent Üniversitesi Tiyatro Bölümü bünyesinde kurulan mezunlar tiyatrosu BILT, 2020/21 tiyatro metin seçmelerine katılan oyunlar arasından seçtiği Zana Kılıç’ın Değirmen adlı oyununu Bilkent Üniversitesi MSSF Tiyatro Salonunda 4 gün üst üste kapalı gişe izlendi.

Ayşe Emel Mesci’nin yönetmenliğini üstlendiği Ali Berktay’ın dramaturjisini gerçekleştirdiği oyunda Salah Tolga Tuncer, Damla Makar, Koray Alper ve Haydar Özkan rol alıyor. Oyunun dekor ve kostüm tasarımını Özge Akarsu, ışık tasarımını Yılmaz Ertekin, reji asistanlığını Aslı Bilge, teknik asistanlığını Akın Çalışkan üstlendi. Oyunun müzikleri ise Haji Khanmammadov’a ait. Figürasyonda ise Eylül Yolcu ve İbrahim Cem Civan yer alıyor.

Zana Kılıç’ın yazdığı Değirmen’in konusu ise şöyle:

Babasının kaybettiği kulaklarını arayan bir genç, kulakları bulma umuduyla bir değirmene gider. Orada bir değirmenci ve bir adamla karşılaşan genç, içeride artık buğday yerine bedenlerin öğütüldüğünü fark eder ve onlardan babasının kulaklarını ister. Değirmenci gence çeşitli görevler verir ve bu görevleri yerine getirmesi karşılığında ona aradığı kulakları vereceğini söyler. Birkaç görevin ardından değirmende insan soyundan olmadığını iddia eden esir bir kadın ile tanışan genç, kadından öğrendikleri karşısında dehşete kapılır ve kadın ile birlikte hareket ederek hem babasının kulaklarını bulmak, hem de kadını özgürlüğüne kavuşturmak için bir çabaya girişir. Genç, sonsuz bir döngü içinde insanlığı “öğüten” bu değirmenden kurtulmayı, kadını özgürlüğüne kavuşturmayı ve döngüyü kırmayı başaracak mıdır?

BILT yeni oyununu sahne okumalarıyla seçti

Bilkent Üniversitesi Tiyatro Bölümü bünyesinde kurulan profesyonel tiyatro kumpanyası BILT (Bilkent Uluslararası Laboratuvar Tiyatrosu), 2019'da Haziran ayında çalışmalarına başladı. BILT’in ilk oyunu 77. Şube'nin yazarı ve yönetmeni Barkın Kenan, 2020 Direklerarası Seyirci ödüllerinde en iyi oyun yazarı seçildi. Topluluk, 2020 yılında tüm yazarlara açık tiyatro metin seçmeleri düzenledi ve gönderilen oyunlar arasından seçilen 10 özgün metin, okuma tiyatrosu ile ilk defa sahnede okundu. Bu oyunlar arasından BILT’in sahnelemek üzere seçtiği oyun ise Zana Kılıç’ın yazdığı Değirmen oldu.

Genel Sanat Yönetmenliği’ni Bilkent Üniversitesi Tiyatro Bölümü Başkanı Jason Hale’in üstlendiği topluluğun yeni oyunu hakkında Hale şunları söyledi: “BİLT, Bilkent Üniversitesi Tiyatro Bölümü mezunlarıyla kurduğumuz bir tiyatro. İlk oyunumuz 77. Şube’nin başarısının ardından yeni oyunumuzu seyircili sahne okumalarıyla seçtik ve pandemi döneminin ardından tekrar çalışmalarımıza başladık. BILT’in ikinci prodüksiyonu olarak Zana Kılıç’ın Değirmen oyununu değerli yönetmen Ayşe Emel Mesci rejisi ve Ali Berktay’ın dramaturjisi ile, BILT üyeleri, mezunlarımız ve öğrencilerimizle birlikte sahnelemekten memnuniyet duyuyoruz. Çağdaş yazarların oyunlarını sahneye hazırlamak ve Türk ve dünya tiyatrosuna kazandırmak hedefimizi sürdürüyoruz. ”

Prömiyeri 19 Haziran'da gerçekleşen Değirmen, daha sonra MSSF Ana Sahne’de 20, 21, 22 Haziran tarihlerinde de seyircisiyle buluştu.

Yönetmen Ayşe Emel Mesci:

“Değirmen” bir hudut oyunu. “Biz” ve “ötekiler” diye tanımlananlar arasına çekilen hudutlarla, diğer taraftakileri “hayaletleştirip” görülmez hale getiren hudutlarla, o hudutlar üzerine bina edilen yapılarla, insan öğüten sistemlerle ilgili bir oyun…

“Değirmen” diğer yandan tiyatromuza Zana Kılıç gibi değerli bir yazar kazandıran bir ilk oyun. Bu oyunu ilk kez on yılı aşkın bir süre önce okudum. O zamandan beri de hep elimin altında tuttuğum, dönüp dönüp okuduğum metinlerin arasında yerini aldı. Çünkü yazarın özgün dili ve yarattığı dünya bana çok çarpıcı gelmişti. Bilkent Uluslararası Laboratuvar Tiyatrosu (BİLT) tarafından düzenlenen oyun metni seçme yarışmasında birinciliği kazanan “Değirmen”i yapmam tiyatronun genel sanat yönetmeni Jason Hale tarafından teklif edilince, yıllar sürmüş bir yolculuğun son menziline varmış gibi hissettim kendimi.

Zana Kılıç’ın hikâye anlatıcılığıyla serbest çağrışımlar arasında ördüğü özgün bir dille kaleme aldığı bu distopik tiyatro metni, çok çeşitli sahnesel çözümlere, farklı konseptlere olanak tanıyan bir açık metin niteliğini de taşıyor.

Bence en önemlisi “Değirmen” altı çizili yanıtlar vermekten çok sorular soran ve bunu tiyatronun dili içinden yapan bir oyun.

Evet, biz hududun neresindeyiz?

Toplum24 / ALMANYA (Haber: 21 Temmuz 2023)